Bạn nghĩ sao về dạng sống kí sinh? Các dạng kí sinh trùng không phải là một dạng sống thoái hóa hay suy đồi về mặt tiến hóa, chúng thậm chí có thể là 1 trong các loại dạng sống đặc biệt, thành công trên trái đất.
Nói về zombie thì có thể vẫn là 1 thứ viễn vông từ các bộ phim, nhưng một số dạng kí sinh trùng bằng 1 hay nhiều cách, thực sự biến vật chủ mà chúng kí sinh thành 1 dạng xác sống, như walking dead, vật chủ trở thành nơi ở mới, nơi cung cấp dinh dưỡng, thay đổi hành vi của vật chủ, khiến chúng di chuyển tới 1 môi trường sống khác hoàn toàn nơi vật chủ thuộc về, hay thậm chí bắt vật chủ tự sát để phục vụ cho mục đích của kí sinh.
Sau đây mình sẽ giới thiệu 1 số ví dụ về các dạng kí sinh – vật chủ này
Loài ong tò vò Hymenoepimecis argyraphaga:
Loài này kí sinh trên loài nhện Plesiometa argyra. Tò vò cái trưởng thành sẽ đẻ trứng trên bụng của 1 bé nhện Plesiometa argyra kém may mắn nào đó. Trứng nở thành ấu trùng, và ấu trùng này sẽ từ từ hút máu của nhện khoảng 1-2 tuần, trong thời gian này nhện vẫn sẽ ngày ngày dệt tơ, bắt côn trùng như không có j khác thường xảy ra.
Màn thú vị chỉ tới khi ấu trùng đã đủ trưởng thành, nó sẽ tiêm vô người nhện 1 loại chất hóa học, điều khiển nó dệt thành một lưới tơ kết cấu đặc biệt mà loài nhện này chưa từng làm trước đó. Cái lưới này tất nhiên không phải dành cho con nhện, mà để dành cho cái kén của ấu trùng mà nó sẽ làm ở ngay giữa cái lưới sau khi vắt nốt chút tinh hoa sót lại của nhện, sau đó ăn thịt nó :v. Kén sau đó phát triển thành tò vò mới và bắt đầu lại chu kì.
Loài Ampulex compressa:
Là một loại côn trùng cánh màng. Loài này khi đã sẵn sàng để đẻ trứng, sinh sản, chúng sẽ đi săn cho mình 1 bé tiểu cường nào đó hợp mắt.
Cuộc thâu tóm bắt đầu bằng cách làm tê liệt gián, sau đó tiêm chất độc thẳng nào phần đầu, chính xác hơn là tấn công vô não của gián, làm tê liệt bộ phận điều khiển vận động của nó. Lúc này thì nó chỉ việc đưa gián đi về tổ của mình bằng cách cắn vào râu và dẫn đi, cứ như bạn dắt chó đi dạo vậy :v.
Việc có phần đáng sợ ở đây là trong qá trình này, gián hoàn toàn bình thường về các chức năng khác, cơ thể cũng không tổn hại gì, nhưng nó không thể điều khiển được cơ bắp, chân tay của mình nữa, mà hoàn toàn phụ thuộc vô anh bạn có cánh kia, hoàn toàn trở thành 1 xác sống. Ở tổ của mình, ong sẽ đẻ trứng ở bụng của gián, và chính con gián trở thành dinh dưỡng cho ấu trùng sinh trưởng, gặm nhấm từ từ trong khi gián vẫn ý thức được là mình đang bị ăn sống, nhưng vô phương chống cự :v.
Giun bờm ngựa (Nematomorpha):
Là 1 loài giun chuyên kí sinh trên các loại côn trùng như châu chấu, bọ ngựa, đặc biệt là dế. Chúng biến các loài này thành vật chủ của mình để phát triển.
Mọi thứ bắt đầu khi giun trưởng thành sống ở các ao, hồ đẻ trứng, các trứng này sẽ kí sinh vào lăng quăng, rồi lăng quăng phát triển thành muỗi. Muỗi không bị ảnh hưởng gì cả, sống 1 cuộc sống bình thường của mình, chết đi ở 1 bụi cây nào đó. Cho tới khi xác của muỗi được ăn bởi 1 con dế hay châu chấu, ấu trùng trứng nhận thức được khi nào chúng ở trong bụng 1 vật chủ thích hợp, tỉnh dậy và sống kí sinh bên trong vật chủ. Màn vui bắt đầu khi chúng đủ trưởng thành và bụng dế đã quá chật chội, chúng sẽ muốn thoát ra ngoài. Vấn đề là nơi chúng thoát ra ngoài cần phải là 1 nơi ướt như ao, hồ, nếu không chúng sẽ chết. Lúc này kí sinh sẽ tiết ra 1 loại chất hóa học, phá hủy hệ thần kinh, hoàn toàn kiểm soát vật chủ (walking dead). Vật chủ lúc này sẽ đi tìm 1 nguồn nước, nhảy xuống tự sát, và ấu trùng sẽ chui ra ngoài, tiếp tục lập lại vòng đời.
Đây là 1 số trường hợp về kí sinh trùng tiêu biểu, còn rất nhiều dạng kí sinh trùng kiểm soát vật chủ mà mình không đề cập. Các bạn nếu hứng thú có thể tìm hiểu thêm vì còn nhiều trường hợp như vậy trên kiến, cua, bọ ladybug,…
nguồn: https://www.facebook.com/dangtrinh.nguyen
ảnh: National Geographic
