Bạn có biết tư duy quá rạch ròi, phân chia rõ ràng lại không tốt cho sự phát triển của chúng ta không?
Black and White thinking là gì?
Black and White thinking (hay tư duy nhị nguyên) là một kiểu tư duy khiến mọi người suy nghĩ trong sự tuyệt đối nhất định. Đây là kiểu tư duy cứng nhắc, nó không cho phép bạn tìm thấy điểm trung gian giữa 2 thái cực của vấn đề, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất lẫn tinh thần và kìm hãm sự phát triển của bạn.
Ví dụ, bạn có thể nghĩ rằng mình chỉ có thể thành công, nếu không sẽ là kẻ thất bại. Trong khi chưa thành công đâu có nghĩa chúng ta là kẻ thất bại, đúng không?
Các nhà tâm lý học coi kiểu suy nghĩ này là một sự méo mó về mặt nhận thức vì nó khiến bạn không thể nhìn cuộc sống theo cách thực sự của nó: phức tạp, không chắc chắn và liên tục thay đổi.
Nguyên nhân của Black and White thinking (tư duy nhị nguyên) ?
Những người có lòng tự ái cao, ở mức nặng như 1 triệu chứng của chứng rối loạn nhân cách.
Lo lắng và trầm cảm: Khi mọi người lo lắng và trầm cảm, họ thường có xu hướng suy nghĩ tuyệt đối (có - không; đúng - sai,..)
Bị bệnh rối loạn nhân cách: Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline personality disorder) là một bệnh tâm thần khiến người ta phải trải qua cảm giác tức giận, lo lắng và trầm cảm dữ dội. Họ thường có các triệu chứng kiểm soát xung động kém và thường xuyên thể hiện suy nghĩ đen trắng.
Bị chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD): Những người này thường nghĩ sự tuyệt đối mang lại cho họ cảm giác kiểm soát và thoải mái, dẫn đến những suy nghĩ cứng nhắc và khó thay đổi.
Nghiên cứu khác cũng cho thấy Black and white thinking có liên quan đến chấn thương thời thơ ấu hoặc khi trưởng thành.
Cách khắc phục Black and White thinking (tư duy nhị nguyên)
- Định hình lại suy nghĩ của bạn: Khi nhìn nhận về 1 vấn đề, hãy suy nghĩ về lý do tại sao bạn có thể suy nghĩ ra 2 chiều hướng đó và liệu có ý nào khác mà bạn chưa xem xét hay không.
- Để ý ngôn ngữ của bạn: Những từ như “luôn luôn” và “không bao giờ” là tín hiệu cần chú ý. Nếu bạn nghe thấy chính mình nói những điều như vậy, hãy nhắc bản thân thay thế nó bằng các từ khác như “có thể” và “thỉnh thoảng” xem sao/
Tìm hiểu những gì người khác nghĩ. Black and white thinking là những suy nghĩ từ bản thân bạn, nhưng có thể từ góc độ của người khác họ sẽ có những suy nghĩ khác. Do đó, bạn hãy nên tham khảo thêm ý kiến từ mn xung quanh để có thêm những lựa chọn khác.
Thử viết ra 1 danh sách các kết quả/khả năng: Thử đặt bút xuống viết ra càng nhiều kết quả/khả năng/lựa chọn khác nhau của vấn đề càng tốt để thấy được vấn đề không chỉ có 2 cực đối lập. Nếu ban đầu khó quá thì có thể viết ra 3 lựa chọn thôi, rồi dần dần bạn có thể tăng số lượng câu trả lời lên nè.
Đọc thêm: Heathline
